جراحی دندان

در بعضی مواقع ، برای اصلاح مشکل دندان پزشکی ممکن است به یک یا چند جراحی کوچک جانبی هم نیاز باشد. این موضوع نگران کننده ای نیست و با وجود بی حسی های عمیق و حتی گاهی بیهوشی بیمار دیگر درد و ناراحتی احساس نمی کند. در ادامه به بررسی چند نوع از جراحی های فک و صورت خواهیم پرداخت :

 

 

• کشیدن دندان

دندان های به شدت پوسیده و غیر قابل درمان، دندان های اضافی، دندان هایی که رویش نابجا دارند، بیشتر دندان های عقل، تحلیل شدید استخوان ساپورت کننده در یک دندان و دندان هایی که تاج خود را از دست داده اند ، نباید در دهان باقی بمانند و لازم است که خارج شوند. این پروسه به طور معمول شامل ایجاد بی حسی مناسب در دندان و بافت های نرم اطراف دندان، لق کردن دندان مورد نظر با الواتور مخصوص و سپس خارج سازی دندان با وسیله ای انبر مانند به نام فورسپس است.

بعد از خارج سازی دندان ، بیمار برای کنترل خون ریزی باید یک گاز استریل را به مدت ۳۰ دقیقه روی محل فشار دهد، تا دو ساعت غذا نخورد، برای نوشیدن مایعات به هیچ عنوان از نی استفاده نکند، تا چند ساعت از خوردن غذاها و مایعات گرم پرهیز کند و حداقل برای چند ساعت از کشیدن سیگار و قلیون پرهیز کند.

 

• جراحی دندان نهفته

گاهی برای خارج سازی دندان یا ریشه های آن و یا خارج کردن دندان های نهفته یا نیمه نهفته به دسترسی بیشتری نیاز است که در این موارد از روش جراحی دندان استفاده می شود. در این جراحی بعد از ایجاد بی حسی عمیق و مناسب ابتدا با ایجاد برش روی بافت نرم قسمتی از بافت نرم کنار زده می شود. در مرحله بعد برای دسترسی به دندان نهفته یا ریشه های یک دندان ممکن است لازم باشد مقداری از استخوان برداشته شود.

گاهی اوقات نیز برای سهولت بیرون آوردن دندان ، دندان پزشک با ابزار مخصوص دندان را از محل اتصال ریشه ها به چند قسمت تقسیم می کند. البته در حین عمل با وجود بی حسی ایجاد شده بیمار هیچ گونه دردی احساس نمی کند. بعد از این که دندان پزشک به ناحیه مورد نظر دسترسی پیدا کرد و یا دندان را به قطعات کوچک تقسیم کرد ، با ابزار مخصوص دندان را خارج می کند.

در مرحله بعد حفره ایجاد شده را از نظر تیزی های استخوانی و وجود بافت های نرم و کیست اصلاح می کند. در نهایت نیز بافت نرمی از لثه که کنار زده شده بود برگردانده می شود و در جای خود بخیه می شود. ملاحظات و مراقبت های بعد از جراحی دندان مانند ملاحظات بعد از کشیدن دندان است و لازم است بیمار به دستور العمل های دندان پزشک عمل کند.

 

• جراحی ایمپلنت

برای جایگزین کردن یک یا چند دندان و یا تمام دندان ها در بیماران بی دندان می توان از ایمپلنت های دندانی استفاده کرد . ایمپلنت ها ساختارهایی از جنس فلز تیتانیوم هستند که جایگزین دندان های از دست رفته می شوند . ایمپنت از دو بخش فیکسچر که در استخوان فک قرار می گیرد و بخش خارجی به نام اباتمنت ساخته می شوند .

 

 

بعد از این که ایمپلنت با جراحی در استخوان فک قرار گرفت دندان پزشک ۲ تا ۴ ماه زمان می دهد تا ایمپلنت با استخوان فک جوش بخورد. بعد از این ، یک تاج پروتزی روی اباتمنت ایمپلنت پیچ یا سمان می شود و به این ترتیب شکل و عملکرد طبیعی دندان ها به طور کامل بازسازی می شود. ایمپلنت در صورت قرارگیری صحیح و انجام مراقبت های لازم می تواند سال ها برای بیمار باقی بماند. برای یک ایمپلنت کارآمد و مناسب باید استخوان فک تراکم و کیفیت مناسبی داشته باشد تا بتواند به خوبی با ایمپلنت قرار داده شده جوش بخورد . گاهی در ناحیه مورد نظر استخوان کافی وجود ندارد و لازم است پیش از عمل جراحی قرار دادن ایمپلنت ، عمل پیوند استخوان برای بیمار انجام شود.

در غیر این صورت به علت نبود ساختار استخونی مستحکم ایمپلنت با استخوان جوش نمی خورد و در این حالت گفته می شود ایمپلنت شکست خورده است. همان طور که گفته شد کاربرد اصلی ایمپلنت ها جایگزین کردن دندان های از دست رفته است اما عملکرد های دیگری نیز دارند. ایمپلنت ها به دلیل پایداری خوب می توانند برای حمایت از دست دندان متحرک استفاده شوند. همچنین در درمان های ارتودنسی برای ایجاد واحد انکوریج یا لنگر مناسب از مینی ایمپلنت های موقت در استخوان فک استفاده می شود. این واحد های لنگر بعد از اتمام درمان ارتودنسی و قرار گیری دندان ها در موقعیت صحیح، از استخوان فک خارج می شوند.

 

• جراحی پری اپیکال

اگر بعد از درمان عصب کشی علائم بیمار مانند درد، شروع ناگهانی عفونت فضای وستیبولار، افزایش رادیولوسنسی، فیستول و درناژ مزمن همچنان ادامه داشته باشد ممکن است دندان پزشک به سراغ جراحی پری اپیکال برود. در جراحی پری اپیکال ابتدا یک دسترسی به ناحیه مورد نظر از ریشه و فضای پری اپیکال ایجاد می شود. سپس سطح ریشه دندان از نظر شکستگی و پاتولوژی بررسی می شود.

در مرحله بعد قسمت اپکس ریشه دندان قطع شده و با ابزار اولتراسونیک مناسب آن ناحیه از ریشه آماده سازی می شود. بعد از آماده سازی دندان پزشک ماده پر کردنی را قرار داده و در نهایت قسمت باز شده را می بندد و بخیه می کند. جراحی پری اپیکال به طور کلی در موارد شکستگی افقی ریشه، بروز خطا حین انجام درمان عصب کشی مانند شکستن وسیله درون کانال دندان، پرفورسیون و عبور ماده از انتهای اپکس ریشه دندان، عدم امکان دسترسی به کانال دندان از ناحیه تاجی، شکل آناتومیک خاص ریشه مانند خمیدگی، کلسیفیکاسیون  و … کاربرد دارد.

 

• جراحی های پیش پروتزی

الگوی تحلیل استخوان به عوامل موضعی و سیستمیک مختلفی بستگی دارد و بنابراین پیش بینی یک الگوی اختصاصی برای آن ممکن نیست. از طرف دیگر بی دندانی در کل دهان یا یک ناحیه از فک باعث تشدید سرعت تحلیل استخوان در محل می شود. تحلیل بیش از حد استخوان فک ساپورت لازم برای دنچر را فراهم نمی کند و لازم است قبل از قرار دادن پروتز های دندانی تغییراتی بر روی استخوان اعمال شود تا آمادگی پذیرش دنچر را پیدا کند.

 

 

به این دسته از جراحی ها، جراحی های پیش پروتزی گفته می شود. جراحی های پیش پروتزی، اعمالی مثل ریکانتورینگ استخوان آلوئول فک، برداشتن اگزوستوز ها و برجستگی های استخوانی، صاف کردن تیزی های استخوانی زیر بافت نرم و همچنین اصلاح ناهنجاری های بافت نرم مانند کاهش برجستگی ها و زوائد بافتی، فرنکتومی و … را در بر می گیرد.

 

• جراحی لیفت سینوس ماگزیلاری

 

در طول سال های اخیر تعداد بیشتری از افراد بی دندان به سمت درمان های دائمی جایگزین کردن دندان یعنی قرار دادن ایمپلنت های دندانی رفته اند. البته قرار دادن ایمپلنت های دندانی همیشه ساده نیست، اما در صورت لزوم ، به کمک روش لیفت سینوس می توان به لبخندی کامل و سالم دست یافت. در صورت کمبود استخوان در نزدیک سینوس ها ممکن است تقویت سینوس لازم باشد.

استخوان فک در این ناحیه ممکن است به دلیل نقص مادرزادی ، بیماری پریودنتال ، سرطان ، سایر شرایط پزشکی و … از بین برود. در صورت نزدیک بودن سینوس ها به فک بالا و نیاز به فضای بیشتر برای قرار دادن ایمپلنت ، از لیفت سینوس باید استفاده کرد. ابتدا با استفاده از بی حسی موضعی مناسب ، بی حسی عمیقی ایجاد می شود. در مرحله بعد ، جراح بافت لثه را در جایی که دندان های خلفی باید قرار داشته باشند ، برش می دهد.

با کنار زدن بافت نرم و نمایان شدن استخوان فک ، جراح دایره کوچکی را از استخوان برداشت می کند تا از طریق آن بتواند به آرامی غشای سینوس را فشار دهد. در نهایت سوراخ ایجاد شده با پیوند استخوان که قبلا مشخص شده پر می شود. پس از پایان کار جراح محل برش را با بخیه می بندد. مانند هر عمل جراحی دیگری جراحی لیفت سینوس نیز خطراتی وجود دارد. خطر اصلی سوراخ شدن یا پاره شدن غشای سینوس است. اگر این اتفاق افتاد ، دندان پزشک پارگی سینوس را بخیه می زند. خطر دیگر در جراحی لیفت سینوس احتمال سینوزیت ماگزیلاری حاد پس از جراحی می باشد که به صورت یک التهاب موقتی غشا های موجود در بینی و سینوس ها را درگیر می کند .

 

• جراحی ضایعات پاتولوژیک دهان

هدف درمانی هر اقدام جراحی در مورد ضایعات ناحیه دهان، حذف کامل آن ضایعه بدون باقی گذاشتن هر سلولی است که بتواند با تکثیر مجدد باعث عود آن ضایعه شود. البته اقدام جراحی به نوع ضایعه بستگی دارد که لازم است ابتدا با کمک بیوپسی هیستولوژی ضایعه مشخص شود. در درمان های جراحی حذف ضایعات پاتولوژیک برداشتن ضایعه تنها هدف درمان نیست و باید برای بازسازی فک و برگرداندن مجدد عملکرد بیمار برنامه ریزی شود.

 

• جراحی فک

مشکلات و ناهنجاری های فکی با جراحی فک که به آن جراحی ارتوگناتیک نیز گفته می شود، قابل حل شدن است و بی نظمی استخوان های فک را اصلاح می کند و فک ها و دندان ها را برای بهبود عملکرد آن ها دوباره مرتب می کند. انجام این اصلاحات همچنین ممکن است باعث بهبود و زیباتر شدن چهره فرد بشود. عمل جراحی فک حتما بعد از توقف رشد فک باید انجام شود بنابراین معمولاً در سنین ۱۴ تا ۱۶ سال برای خانم ها و سنین ۱۷ تا ۲۱ سال برای آقایان قابل تجویز است.

قبل از عمل جراحی فک، دندان پزشک یک سری ملاحظات و درمان هایی را در نظر می گیرد مانند کنترل و درمان بیماری های پریودونتال و التهاب لثه، ترمیم دندان های پوسیده، عصب کشی دندان ها، درمان های ارتودنسی لازم و … که لازم است قبل از انجام عمل جراحی به آن ها توجه شود.

جراحی فک معمولا از داخل دهان انجام می شود و درنتیجه جای هیچ گونه زخمی روی صورت بیمار دیده نخواهد شد. با این حال ، گاهی اوقات لازم است دندان پزشک از طریق برش های کوچکی که در خارج از دهان ایجاد می کند ، به داخل بافت دسترسی پیدا کند. در عمل جراحی فک جراح بریدگی هایی را در استخوان فک ایجاد می کند و آن را در موقعیت صحیح خود قرار می دهد. سپس با استفاده از صفحات ریز ، پیچ ، سیم و نوار های لاستیکی استخوان ها در موقعیت جدید خود محکم نگه می دارد. در بعضی موارد نیز ممکن است لازم باشد مقداری استخوان اضافی به فک بیمار اضافه شود.

 

• جراحی های زیبایی

از جمله شایع ترین عمل های زیبایی صورت می توان به جراحی راینوپلاستی ( عمل جراحی بینی) ، جراحی لیفت صورت و عمل بلفاروپلاستی ( جراحی پلک) اشاره کرد. عمل راینوپلاستی توسط جراح فک و صورت انجام می شود. این عمل به دو روش باز و بسته قابل انجام است. اکثر تغییرات بینی بعد از گذشت ۲ تا ۳ ماه به طور کامل مشخص می شود اما تغییرات نوک بینی تا حدود یک سال پس از جراحی اتفاق می افتد. تغییرات سنی در ساختار های اطراف چشم در دهه سوم و چهارم بروز پیدا می کند.

از طرف دیگر از آن جایی که پوست پلک ها نازک و کم ضخامت است و پوست پلک طی باز و بسته شدن چشم ها مدام حرکت می کند این مشکل بیشتر خودش را نشان می دهد. به علت شل شدن پوست پلک و بیرون زدن چربی چشم بیمار از حالت کیسه ای و پف کرده ی چشم ها شکایت دارد . در تکنیک جدید بلفاروپلاستی برخلاف تکنیک های قدیمی چربی های بیرون زده بصورت تهاجمی برداشته نمی شود بلکه تلاش بر حفظ حجم بافت با برداشت محتاطانه چربی ها و یا جابجا کردن چربی چشم است.

 

• درمان آپنه خواب

آپنه خواب و خر و پف کردن می تواند منجر به انسداد مجاری تنفسی در هنگام خواب و اختلال در چرخه خواب افراد شود زیرا بدن با ترشح اپی نفرین درونی بدن را بیدار می کند تا به درستی نفس بکشد و همین امر موجب اختلالات قلبی می شود. با کمک عمل جراحی می توان بافت نرم اضافی را که ممکن است مجاری تنفسی بیمار را مسدود کند ، از بین برد. این عمل می تواند به عنوان یک راه حل دائمی برای برخی از انواع آپنه خواب استفاده شود.

 

---

 

“دکتر موفق فولادگر متخصص ایمپلنت دندان، متخصص ارتودنسی دندان و دندانپزشک زیبایی ” 

 

 

✔ عضو سازمان رسمی نظام پزشکی کشور
  ✔ عضو انجمن دندانپزشکان ایران
  ✔ رتبه پنجم آزمون جامع دندانپزشکی کشور سال ۱۳۷۱
  ✔ دارای گواهینامه جراحی ایمپلنت Astra کشور سوئد
✔ دارای گواهینامه جراحی ایمپلنت Zimmer کشور آمریکا
  ✔ دارای گواهینامه جراحی ایمپلنت Horisons آمریکا
  ✔ دارای تجربه ۲۵ سال درمان بالینی در ایران و خارج از کشور

 

🏥 آدرس مطب : سعادت آباد ، میدان کاج ، ابتدای خیابان بهزاد ، ساختمان ارس ، پلاک۴ ، طبقه۴

📞 شماره تماس مطب : ۰۲۱۲۲۰۸۹۰۰۳