بسیاری از افراد با گذشت زمان به دلایل مختلفی مثل، تروما، پیری، کشیدن دندان به علت پوسیدگی و… دندان های خود را از دست می دهند. همان طور که می دانید از دست دادن یک یا چند دندان تاثیر بسیار زیادی در غذا خوردن و زیبایی و البته مهم تر از آن در اعتماد به نفس و روحیه افراد دارد.
از دست دادن یک یا چند دندان، مشکلی است که برای بسیاری از انسان ها سخت و غیرقابل تحمل است. بنابراین امروزه بیماران بسته به نیاز و انتظاراتشان برای جایگزینی دندان های از دست رفته خود، از راه های مختلفی مثل استفاده از انواع پروتز های ثابت و متحرک و یا ایمپلنت دندانی استفاده می کنند.
گذاشتن ایمپلنت دندانی یکی از راه های جایگزین کردن دندان های از دست رفته و بهبود زیبایی و فانکشن دندانی است و خوشبختانه روبرو شدن با مشکلات بی دندانی را برای بیماران آسان کرده است.
ایمپلنت دندان چیست؟
ایمپلنت دندانی یک پایه فلزی از جنس تیانیوم خالص است که با شرایط بدن انسان سازگاری دارد. قسمتی از ایمپلنت که داخل استخوان درون لثه قرار میگیرد فیکسچر نام دارد که جایگزین ریشه دندان است و قسمتی که از لثه بیرون است اباتمنت نام دارد که روکش پروتزی روی آن قرار می گیرد.
• در چه مواردی درمان گذاشتن ایمپلنت دندان انجام می شود؟
۱) در مواقعی که یک دندان یا چندین دندان بر اثر عوامل مختلفی از دست رفته باشند، برای جایگزین کردن
دندان یا دندان های از دست رفته از درمان گذاشتن ایمپلنت استفاده می شود.
۲) گاهی به طور مادرزادی از بدو تولد برخی از دندان ها، توانایی رویش ندارند و یا جوانه آن ها تشکیل نشده است. دندان پزشک برای پر کردن فضای خالی بین دندان ها، از درمان ایمپلنت استفاده می کند.
۳) در موارد که دندان های از دست رفته زیبایی و ظاهر بیمار را به خطر انداخته باشند برای برگرداندن استتیک به صورت بیمار از درمان ایمپلنت استفاده می شود.
• مزیت درمان ایمپلنت دندان نسبت به سایر درمان ها
۱) ایمپلنت دندانی بر خلاف پروتزهای دیگر در استخوان فک بیمار قرار می گیرد. این امر سبب می شود که ایمپلنت های دندانی همانند دندان های طبیعی در برابر فشار محکم و مقاوم باشند و دچار لغزش و یا تغییر نشوند .
۲) در صورت رعایت کامل بهداشت دهان و دندان، این درمان دائمی (Lifetime) خواهد بود.
۳) پس از بهبودی کامل بعد از جراحی ایمپلنت، معمولاً خیلی راحت تر از پروتزهای استاندارد یا بریج ها هستند.
۴) قبل از عمل به جز درمان دندان های آسیب دیده، به هیچ گونه جراحی، تراش یا کشیدن دندان های دیگر نیازی نیست. برخلاف بریج دندان که در آن از دندان های مجاور هم استفاده می شود.
۵) داشتن ایمپلنت می تواند به حفظ استخوان فک کمک کند. هنگامی که دندان ها برای یک مدت طولانی از دست رفته باشند، استخوان فک شروع به تحلیل می کند. تحلیل رفتن استخوان می تواند کل فک و به نوبه خود کل ساختار صورت را تغییر شکل دهد.
۶) به افزایش زیبایی کمک می کند. با توجه به این که وجود جای خالی دندان ها به خصوص قدامی ها می تواند ظاهری نامناسب را به وجود آورد استفاده از ایمپلنت دندانی می تواند زیبایی از دست رفته را برای بیمار جبران کرده و اعتماد به نفس را به او بازگرداند.
۷) ایمپلنت دندان یکی از سریع ترین روش ها برای جایگزین کردن دندان های از دست رفته است و اگر مشکل اساسی در سلامت جسمی فرد و استخوان های فک او وجود نداشته باشد به سرعت می توان آن ها را جایگزین دندان های از دست رفته کرد.
۸) طول عمر ایمپلنت ها در حدی است که اگر بهداشت دهان و دندان را به درستی رعایت کنید تا آخر عمر می تواند کارایی لازم را برای شما داشته باشد بدون این که دردسری برای شما به وجود آورد.
• کاربرد درمان ایمپلنت دندانی
۱) اولین و رایج ترین کاربرد این درمان جایگزین کردن دندان طبیعی از دست رفته است.ایجاد تکیه گاه برای دنچر (در دنچر های متکی بر ایمپلنت)
۲) جایگزین کردن تمام دندان ها و عمل بازسازی فک
۳) به عنوان مینی ایمپلنت در ارتودنسی نقش انکوریج موقت دارد تا دندان ها در جهت دلخواه جابجا شوند. این مینی ایمپلنت ها کوچک هستند و برای کمک به جابجایی دندان ها به استخوان فک متصل می شوند و بعد از این که درمان به اتمام رسید خارج می شوند.
• انواع ایمپلنت های دندانی
۱) ایمپلنت های داخل استخوانی یا اندوستئال: این نوع از معروف ترین انواع ایمپلنت هستند که به صورت یک پیچ یا استوانه یا تیغه‌ای شکل می باشند که داخل استخوان قرار می گیرند.
۲) ایمپلنت های ساب پریوستیال: در مواردی که تحلیل شدید استخوان فک پایین صورت گرفته است، از این نوع ایمپلنت استفاده می شود و به صورت ساختاری است که روی فک پایین و زیر لثه قرار می گیرد. سپس ساختار پروتزی روی آن سوار می شود.
۳) ترانس استئال: این نوع ایمپلنت به شکل یک پین فلزی یا یک قاب U شکل می‌باشد که از بین استخوان فک و بافت لثه عبور می‌کند و به داخل دهان می رسد.
• قبل از جراحی ایمپلنت دندان
۱) دندان پزشک قبل از انجام هرکاری برای بیمار توضیح می دهد که چگونه برای فرایند درمان گذاشتن ایمپلنت آماده بشود.
۲) جراحی ایمپلنت نیز مانند هر مداخله درمانی دیگر قبل از هرچیز، نیاز به تشکیل پرونده و آگاهی دندان پزشک از هیستوری پزشکی بیمار دارد.
۳) قبل از هرگونه اقدامی باید سلامت دندان ها و بافت لثه ای بررسی شود. اگر عفونت، التهاب یا پوسیدگی وجود دارد باید کاملا برطرف شود.
۴) بعد از اطمینان از سلامت بافت دهانی لازم است یک اسکن رادیوگرافی مناسب ایمپلنت که معمولا از نوع CBCT است، از محل جراحی تهیه شود.
۵) دندان پزشک این تصاویر رادیوگرافی را بررسی می کند و با استفاده از آن ها ارتفاع، ضخامت و کیفیت استخوان در محل و همچنین موارد مهم دیگری مانند محل اعصاب مهم، سینوس ها و سایر ساختارهای آناتومیک را بررسی می کند و بهترین سایز پیچ و محل قرارگیری ایمپلنت را تعیین می کند.
۶) مسئله دیگری که قبل از جراحی نیاز به بررسی دارد در شرایط خاص پزشکی مانند فشار خون، مشکلات انعقادی، سابقه سکته قلبی یا مغزی، نقص ایمنی، دیابت، پیوند عضو و … است در این موارد گاهی نیاز به مشورت با پزشک متخصص برای دریافت دارویی خاص، قطع و یا تغییر داروی مصرفی بیمار است.
• مراحل عمل جراحی گذاشتن ایمپلنت
۱) اولین کار قبل از هر اقدامی برای جراحی بررسی تصاویر رادیوگرافی و آزمایش های بیمار است. دندان پزشک باید ساختار استخوان و دندان های اطراف در صورت وجود را به خوبی بررسی کند و از محل دقیق قرار گرفتن ایمپلنت اطمینان حاصل کند.
۲) همان طور که گفته شد باید تمام مشکلات مربوط به بافت های دهانی و دندان ها کاملا برطرف شود.
۳) عمل جراحی گذاشتن ایمپلنت دندانی در استخوان فک با بی حسی موضعی صورت می گیرد.
۴) بعد از بی حس شدن بافت ها لثه کنار زده شده و فیکسچر تیتانیومی ایمپلنت درون استخوان فک به وسیله دریل مخصوص قرار داده می شود.
۵) معمولا بعد از این مرحله چند هفته صبر می کنند تا پایه ایمپلنت درون فک استئواینتگره شود یا به اصطلاح جوش بخورد. البته این مسئله باز هم بستگی به شرایط بیمار دارد و گاهی در همان جلسه تاج ایمپلنت روی پایه قرار می گیرد.
۶) بعد از قرار گرفتن اباتمنت یک قالب از فک بیمار گرفته می شود. در این جلسه با توجه به خواسته بیمار و رنگ دندان های مجاور انتخاب رنگ صورت می گیرد و قالب جهت ساخت روکش پروتزی برای لابراتوار فرستاده می شود.
۷) روکش دندانی ساخته شده روی اباتمنت ایمپلنت قرار گرفته و از نظر زیبایی، اکلوژن، تماس بین دندانی و … ارزیابی می شود.
• ایمپلنت یک مرحله ای و ایمپلنت دو مرحله ای
روش ایمپلنت دو مرحله ای به این صورت است که در مرحله اول بعد از جراحی و قرار گرفتن فیکسچر تیتانیومی درون استخوان فک روی آن با بافت نرم پوشانده می شود تا از محیط دهان کامل مجزا باشد و در دهان نمایان نباشد. یک فرصت چند ماهه به این فیکسچر داده می شود تا با استخوان کاملا جوش بخورد. در مرحله دوم بافت لثه ای روی فیکسچر کنار زده می شود و روی آن اباتمنت قرار می گیرد. در ادامه سایر مراحل پروتزی و قالب گیری انجام شده و درمان ایملنت نهایی می شود. بسیاری از دندان پزشکان این روش را دارای استحکام بیشتری می دانند زیرا به استخوان فک زمان بیشتری می دهید تا خودش را ترمیم کند و به درستی با ایمپلنت فیکس شود و آن را مانند ریشه یک دندان معمولی در خود نگه دارد.
روش ایمپلنت تک مرحله ای برخلاف دو مرحله ای در مرحله قرار گرفتن فیکسچر در استخوان روی آن پوشانده نمی شود و در محیط دهان اکسپوز می ماند سپس مانند ایمپلنت دو مرحله ای به آن فرصت می دهند تا مراحل استئو اینتگره شدن را طی کند. درست است که گذاشتن ایمپلنت دو مرحله ای زمان بیشتری را در اختیار استخوان فک قرار می دهد تا خودش را ترمیم کند و با ایمپلنت جوش بخورد با این حال در بسیاری از مواقع به دلیل عدم وجود دندان در محل، برای جلوگیری از تحلیل رفتن لثه و تخریب شدن استخوان فک لازم است از روش جراحی گذاشتن ایمپلنت تک مرحله ای استفاده کرد تا در کم ترین زمان ممکن جای دندان خالی پر شود و از بروز عوارض احتمالی جلوگیری شود.
• ایمپلنت فوری
گاهی دندان پزشک بسته به شرایط بیمار تصمیم می گیرد از روش گذاشتن فوری ایمپلنت استفاده کند. در این روش جراح در همان جلسه کشیدن دندان پایه ایمپلنت را در ساکت دندان قرار می دهد و روی آن تا زمان ساخته شدن روکش پروتزی یک تاج پرسلنی موقت قرار می گیرد. از این روش در مواردی که بیمار استخوان قابل قبولی دارد استفاده می شود. مزیت این روش این است که بیمار پس از کشیدن دندان بلافاصله صاحب دندان می شود و ظاهر و زیبایی او حفظ می شود و می تواند با اعتماد به نفس کامل وارد اجتماع شود.
شرایط لازم برای انجام ایمپلنت فوری:
۱) نیاز به جایگزین کردن۶ دندان قدامی در فک بالا و یا فک پایین
۲) وجود حداقل ۶ میلیمتر عرض استخوان
۳) وجود حداقل ۱۳ میلیمتر طول مفید استخوان
۴) گیر اولیه ۳۵ الی ۶۰ نیوتن برای ایمپلنت
۵) رعایت بهداشت دهان و دندان توسط بیمار
۶) عدم وجود براکسیسم و عادات پارافانکشنال دندانی
• مراقبت های لازم بعد از جراحی گذاشتن ایمپلنت
۱) پس از گذاشتن ایمپلنت باید به مدت ۲۴ ساعت از مسواک زدن در اطراف ناحیه جراحی خودداری شود.
۲) بهتر است که روز بعد از عمل جراحی، از دهان شویه برای شستشوی دهان استفاده شود. بهترین محلول برای شستشوی دهان کلرهگزیدین است که باید روزی ۳ مرتبه استفاده شود.
۳) نوشیدن مایعات سرد پس از جراحی مانعی ندارد و به راحتی امکان پذیر است اما باید تاکید کرد که برای نوشیدن به هیچ وجه از نی استفاده نشود.
۴) در مورد خوردن غذا، باید دقت کرد که بی حسی اثر خود را از دست داده باشد تا به بافت گونه و زبان آسیبی وارد نشود.
۵) ایمپلنت های دندانی نیز همانند دندان های طبیعی به مراقبت نیاز دارند چرا که پلاک های میکروبی موجب التهاب و عفونت لثه می شوند. بنابراین، توصیه می شود از برس های بین دندانی، نخ دندان و خمیر دندان های مخصوص ایمپلنت استفاده شود.
۶) افرادی که جراحی ایمپلنت دندان انجام داده اند باید از کشیدن سیگار، خوردن قهوه و نوشیدن چای در سه روز اول بعد از جراحی پرهیز کنند.
۷) استعمال سیگار و مواد مخدر و خوردن مشروبات الکلی موفقیت جراحی ایمپلنت را کاهش می دهند.
• هزینه های درمان گذاشتن ایمپلنت
درمان ایمپلنت دندان نسبت به سایر درمان های دندانپزشکی برای جایگزینی دندان های از دست رفته گران تر است. علت آن هزینه فیکسچر تیتانیومی، قطعات پروتزی ( اباتمنت اصلی و …) و هزینه های لابراتواری روکش پروتزی است.
عوامل مختلفی بر میزان بالا پایین شدن این هزینه تاثیر دارند مانند استفاده از روش های مختلف قالب گیری و روکش، جنس فیکسچر و اباتمنت مورد استفاده، تبحر دندان پزشک و … . تهیه روکش پروتزی از برخی برندهای تولید کننده مشهور احتیاج به پرداخت هزینه های بسیار بیشتری داشته و حتی تعدادی از این شرکت ها به عنوان ضمانت جنس خود، انجام مجدد درمان پس از شکست در خط اول درمان را به عهده می گیرند.
برخی از برندهای شرکت های تولید کننده پروتزهای دندانی در کشورهای آمریکا، کانادا، آلمان، سوئیس و سوئد بسیار گران قیمت است و تهیه آن ها نیاز به پرداخت هزینه های بسیار زیادی خواهد داشت. درمان های جانبی آماده سازی برای جراحی ایمپلنت مثل سینوس لیفت و پیوند استخوان نیز ممکن است بر این هزینه ها بیفزایند.
• میزان موفقیت درمان ایمپلنت
موفقیت درمان ایمپلنت دندان ۹۷% گزارش شده است که در این ۳% باقی مانده، به جای پیوند استخوان بافت لثه ای به ایمپلنت دندان می چسبد و در این موارد بایستی ایمپلنت دندانی خارج شده و مجددا ایمپلنت جدید قرار داده شود. علت این پدیده وارد آمدن ضربه به ایمپلنت دندان است که منجر به تکان خوردن ایمپلنت و جوش نخوردن آن به استخوان می شود. همان طور که می دانیم برای جوش خوردن استخوان و استئو اینتگریشن نباید هیچ حرکتی وجود داشته باشد. بنابراین وارد شدن فشار به ناحیه می تواند منجر به جوش نخوردن ایمپلنت دندان و شکست آن شود.
از دیگر مشکلاتی که ممکن است پیش بیاید این است که بدن بیمار به ایمپلنت که یک جسم خارجی است، واکنش نشان دهد و آن را پس بزند. البته این پدیده بسیار نادر است و اگر هم پیش بیاید می توان دو ماه صبر کرد و دوباره این کار را تکرار کرد. دیده شده است که معمولا بدن برای بار دوم پیوند ایمپلنت دندان را می پذیرد.
لازم به ذکر است که رعایت بهداشت دهان و دندان از شاخص های بسیار مهم و حیاتی در موفقیت درمان ایمپلنت است.
استعمال دخانیات و مواد مخدر استئو اینتگریشن استخوان و ایمپلنت را به خطر می اندازد و از موارد عدم موفقیت درمان می باشد.
• خطرات و عوارض درمان گذاشتن ایمپلنت دندان
جراحی ایمپلنت دندان همانند هر درمان دیگری ممکن است با عوارضی همراه باشد. از خطرات و عوارض جراحی گذاشتن ایمپلنت دندان می توان به موارد زیر اشاره کرد :
۱) عفونت در محل جراحی ایمپلنت
۲) امکان آسیب به سایر دندان های مجاور ناحیه جراحی
۳) آسیب عصبی که می تواند موجب ایجاد درد، بی حسی، حس سوزن سوزن شدن لثه ها، لب ها و چانه فرد شود.
۴) بروز مشکلات سینوسی در مواقعی که ناخواسته ایمپلنت های دندان قرار داده شده در فک بالا از یکی از حفره های سینوس بیرون بزند و سینوس را پرفوره کند.
عوارض جراحی ایمپلنت دندان می تواند کوتاه مدت و یا بلند مدت باشد. برخی از این عوارض به دلیل مراجعه کردن به افراد غیر متخصص به وجود می آید. بنابراین انتخاب دندان پزشک متبحر می تواند میزان عوارض این عمل را به میزان بسیار چشم گیری کاهش دهد. از همه مهم تر رعایت نکات بهداشتی دهان و دندان هم عامل دیگری است که می تواند بر روی عوارض بعد از عمل تاثیر گذار باشد.
یادآوری این نکته بسیار مهم است که احساس درد بعد از جراحی و اندکی تورم، خونریزی و حساسیت بعد از عمل کاملا طبیعی است و نیازی به نگرانی نیست. تنها در صورت تداوم این علائم بیمار باید به دندان پزشک خود مراجعه کند.
از دست رفتن دندان ها مشکلات زیادی را در جویدن و تکلم برای بیمار ایجاد می کنند همچنین جای خالی دندان ها زیبایی و ظاهر بیمار را به مخاطره می اندازد و اعتماد به نفس او را سلب می کند. درمان ایمپلنت یکی از راه های درمان این وضعیت است که امروزه بسیار مورد قبول واقع شده است.
“دکتر موفق فولادگر متخصص ایمپلنت دندان، متخصص ارتودنسی دندان و دندانپزشک زیبایی ”
✔ عضو سازمان رسمی نظام پزشکی کشور
✔ عضو انجمن دندانپزشکان ایران
✔ رتبه پنجم آزمون جامع دندانپزشکی کشور سال ۱۳۷۱
✔ دارای گواهینامه جراحی ایمپلنت Astra کشور سوئد
✔ دارای گواهینامه جراحی ایمپلنت Zimmer کشور آمریکا
✔ دارای گواهینامه جراحی ایمپلنت Horisons آمریکا
✔ دارای تجربه ۲۵ سال درمان بالینی در ایران و خارج از کشور
🏥 آدرس مطب : سعادت آباد ، میدان کاج ، ابتدای خیابان بهزاد ، ساختمان ارس ، پلاک۴ ، طبقه۴
📞 شماره تماس مطب : ۰۲۱۲۲۰۸۹۰۰۳