تفاوت ارتودنسی ثابت و متحرک

دندان های کج یا روی هم افتاده می توانند زیبایی لبخند را از بین ببرند و سلامت دهان و دندان شما را به خطر اندازند. به همین دلیل افرادی که مایلند دندان‌های خود را صاف کنند، درمان ارتودنسی را انتخاب می‌کنند. اگر شما هم تصمیم به انجام ارتودنسی گرفته‌اید ممکن است این سوال برایتان به‌وجود آمده باشد که کدام نوع ارتودنسی برای شما مناسبتر است؟ ارتودنسی ثابت یا متحرک؟!

ارتودنسی‌های ثابت و متحرک هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. در ادامه مزایا و معایب انواع ارتودنسی را بررسی خواهیم کرد تا شما بتوانید برای انتخاب ارتودنسی مناسب، بهتر تصمیم بگیرید.

منظو از ارتودنسی ثابت چیست؟

ارتودنسی ثابت معمولا به افرادی که دندان‌هایشان دارای مشکلات جدی‌تری است، توصیه می‌شود. نتایج استفاده از ارتودنسی‌های ثابت زودتر از ارتودنسی‌های متحرک قابل مشاهده است. پس اگر دندانپزشک از شما خواست که ارتودنسی ثابت انجام دهید، ناراحت نشوید؛ زیرا از آنها فقط برای مدت کوتاهی استفاده خواهید کرد.

ارتودنسی‌های ثابت با حرکت دادن دقیق دندان‌ها، نتایجی بهتر و طولانی مدت را برای شما به همراه دارند. ارتودنسی‌های ثابت معمولاً از فلز ساخته می شوند، بنابراین در جلوی دندان‌های شما قابل مشاهده خواهند بود.

منظور از ارتودنسی متحرک چیست؟

از ارتودنسی‌های متحرک عمدتا برای رفع مشکلات جزئی تر دندان‌ها استفاده می شود. استفاده از آنها آسان است؛ زیرا می توانید هنگام غذا خوردن و مسواک زدن آنها را از دهانتان خارج کنید. این مدل ارتودنسی می تواند گزینه خوبی برای اصلاح مشکلات مربوط به دندانهای جلویی باشند. ارتودنسی‌های متحرک معمولاً از ردیف های پلاستیکی تشکیل شده اند که به دندان های شما متصل شده و آنها را مجبور به حرکت در جهت خواه می کنند. اینویزیلاین نوعی ارتودنسی شفاف است که می توانید به جای بریس‌های فلزی یا دامونی استفاده کنید.

تفاوت ارتودنسی ثاب و متحرک از نظر هزینه

بسته به میزان انحراف دندان‌ها، معمولا بیماران چند گزینه ارتودنسی پیش رو دارند که می‌تواند بر هزینه آنها تاثیر بگذارد. برای اکثر بیماران انتخاب اصلی بین ارتودنسی اینویزلاین و بریس‌های فلزی سنتی است. بسیاری از بیماران از نظر زیبایی، استفاده از اینویزیلاین را ترجیح می‌دهند. این در حالی است که اینویزیلاین‌ها برخلاف بریس‌های فلزی قابل تنظیم نیستند و بنابراین بیمار در هر مرحله به یک اینویزیلاین جدید نیاز دارد که این امر باعث افزایش هزینه‌های ارتودنسی می‌گردد.

تفاوت ارتودنسی ثابت و متحرک از نظر نوع مشکل

برای مقایسه میان ارتودنسی متحرک و ثابت، توجه به نوع مشکلی که بیمار با آن درگیر است نیز مهم می‌باشد. مثلا کودکان زیر ۱۲ سال عمدتا دچار مشکلاتی نظیر تنگی کام، هم تراز نبودن چند دندان یا عقب و جلو بودن استخوان فک هستند. برای رفع چنین مشکلاتی معمولا دندان پزشک ماهر استفاده از ارتودنسی متحرک را پیشنهاد می‌دهد؛ زیرا ارتودنسی متحرک برای رفع مشکلات استخوانی در سنین رشد بسیار بهتر از ارتودنسی ثابت عمل می‌کند. اما در بزرگسالان معمولا از ارتودنسی ثابت جهت هم تراز نمودن دندان‌ها استفاده می‌شود.

تفاوت ارتودنسی ثابت و متحرک از نظر شرایط بیمار

شرایط بیمار نظیر سن و میزان ناهنجاری فک و دندان‌ها نیز در انتخاب میان ارتودنسی ثابت و متحرک موثر است. معمولا از ارتودنسی متحرک برای کودکان و بیمارانی که دندان‌هایشان دچار مشکلات جزئی است استفاده می‌شود. اما برای بزگسالان و افرادی که دچار ناهنجاری‌های حاد فک و دندان هستند، ارتودنسی ثابت مناسب‌تر است.

تفاوت ارتودنسی ثابت و متحرک از نظر روش درمان

ارتودنسی ثابت برای کسانی که دچار ناهنجاری‌های حاد هستند مناسب‌تر است و همانطور که از نامش پیداست در طول مدت درمان روی دندان‌ها باقی می‌مانند. در این روش متخصص ارتودنسی پلاک‌هایی را روی دندان‌ها چسبانده و با سیم آنها را به یکدیگر متصل می‌کند و با توجه به نیاز دندان‌هایتان و میزان راحتی شما، سیم‌ها را سفت می‌کند.

ارتودنسی متحرک برای بیمارانی که دچار ناهنجاری‌های جزئی‌تر هستند مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع ارتودنسی را در زمان غذا خوردن، مسواک زدن یا مواقعی که متخصص ارتودنسی به شما می‌گوید، می‌توانید از دهانتان خارج کنید. برخلاف ارتودنسی‌های ثابت که تمام مدت بر روی تراز کردن دندان‌هایتان کار می کنند، ارتودنسی‌های متحرک فقط هنگام پوشیدن دندان های شما را تحت تأثیر قرار می دهند.

تفاوت ارتودنسی ثابت و متحرک از نظر شکل ظاهری

دو نوع از متداول‌ترین ارتودنسی‌های متحرک ، ریتینر هاولی و اسیکس هستند. هر دو نوع این ریتینرها بصورت سفارشی متناسب با دهان بیمار طراحی می‌شوند.
ریتینر هاولی یکی از قدیمی ترین و متداول ترین ریتینرها است که از فولاد ضد زنگ ساخته می‌شود. این ریتینر دارای سیمی است که در اطراف دندان‌های شما پیچیده می‌شود و قوسی از جنس اکریلیک که در سقف دهان شما قرار می‌گیرد.

ریتینر اسیکس تمام قوس دندان‌ها را می پوشاند اما مانند هاولی به شکل منحصر به فرد برای دهان شما قالب ریزی می‌شود. این ریتینرها کاملاً شبیه ارتودنسی‌های اینویزیلاین هستند و از پلاستیک شفاف ساخته می‌شوند.
در ارتودنسی‌های ثابت براکت‌هایی روی دندان‌ها چسبانده می‌شود و سپس سیم نازکی را از میان براکت‌ها عبور می‌دهند و با کش‌های ظریفی آنها را به براکت‌ها متصل می‌کنند. این کش‌ها در هر جلسه تعویض می‌شوند.

تفاوت ارتودنسی ثابت و متحرک از نظر مراقبت

مسواک زدن هنگام استفاده از ارتودنسی ثابت بسیار مهم است؛ زیرا غذا می تواند در براکت ها و سیم های آن گیر کند. برای مراقبت صحیح از ارتودنسی ثابت و متحرک و کمک به کاهش پلاک های ایجاد شده روی دندان ها، به نکات مهم زیر توجه کنید:

• در صورت استفاده از ارتودنسی‌های ثابت، پس از صرف هر وعده غذایی، حتماً هر براکت را جداگانه تمیز کنید.
• اگر از ارتودنسی‌های متحرک استفاده می کنید، پس از هر وعده غذایی آن را بیرون بیاورید تا مسواک زدن و استفاده از نخ دندان راحت تر شود.
• از مسواک‌های مخصوص ارتودنسی یا مسواک برقی با سر مورد تایید ارتودنسی استفاده کنید.
• حدأقل یکبار در روز از نخ دندان استفاده کنید.
• روزانه از دهانشویه فلوراید استفاده کنید.
• از مصرف شکر و نوشیدنی های گازدار خودداری کنید.
• از خوردن غذاهای سفت ، جویدنی و چسبناک و شیرینی ها خودداری کنید.

تفاوت ارتودنسی ثابت و متحرک از نظر غذا خوردن

چند روز پس از نصب ارتودنسی ثابت می توانید بیشتر غذاها را بخورید. اما باید از مصرف برخی غذاها و نوشیدنی ها مانند تافی، شیرینی های سفت و نوشیدنی های گازدار خودداری کنید، زیرا این مواد می توانند به ارتودنسی و دندان‌ها آسیب برسانند.

پس از ارتودنسی متحرک می‌توانید به صورت عادی غذا بخورید و بهتر است سعی کنید هنگام غذاخوردن ارتودنسی را در دهان خود نگه دارید، مگر اینکه متخصص ارتودنسی خلاف این را به شما بگوید. اگرچه ممکن است این کار در ابتدا مشکل باشد، اما هرچه بیشتر این کار را انجام دهید غذا خوردن با ارتودنسی راحت‌تر خواهد شد. بعد از هر وعده غذایی، ارتودنسی را برداشته و دهان خود را کاملاً بشویید و با مسواک، ارتودنسی را تمیز کنید.

به طور کلی برای مراقبت از دندان‌ها و ارتودنسی آن، باید موارد زیر را رعایت کنید:

• عدم مصرف تافی و آدامس
• عدم مصرف نوشیدنی های گازدار از جمله نوشیدنی های رژیمی و مقادیر زیاد آب میوه
• عدم مصرف غذاهای سفت مانند سیب، آجیل و مواد غذایی که ممکن است به ارتودنسی آسیب برساند.
• قبل از جویدن غذاهای سفت آنها را ریز خرد کنید، غذاهای سفت را می توان با احتیاط خورد.

تفاوت ارتودنسی ثابت و متحرک از نظر راحتی

نصب ارتودنسی ثابت روی دندانها فرآیندی بدون درد است که حدود ۱ الی ۲ ساعت طول می‌کشد. در ابتدا متخصص ارتودنسی نوارهایی را در اطراف دندان‌هایتان قرار می دهد. اینکار با کمی فشار انجام می‌گیرد اما دردناک نیست. سپس چسب خاصی به دندان های شما می زند که طعم خوبی ندارد. پس از آن براکت ها روی هر یک از دندان ها چسبانده می‌شود و با سیم به یکدیگر متصل می‌گردد. در آخرین مرحله نیز ارتودنسی با باندهای پلاستیکی محکم در جای خود محکم می‌شود.

تا چند ساعت پس از پایان مراحل ارتودنسی، شما مقداری درد در دندان ها و لثه هایتان احساس خواهید کرد. این درد احتمالاً حدود یک هفته طول خواهد کشید. پس از آن به ارتودنسی عادت خواهید کرد. سیم ها و نوارهای لاستیکی ارتودنسی به دندان های شما فشار می آورند تا آنها را به آرامی صاف کنند. طبیعتا مدتی طول می کشد تا به آنها عادت کنید.

در ۴-۵ روز اول استفاده از ارتودنسی متحرک و یک یا دو روز پس از هر بار تنظیم، ممکن است احساس ناراحتی کنید. ممکن است قسمت‌هایی از ارتودنسی روی لثه‌، زبان و داخل دهان مالیده شود و آنها را زخم کند. همچنین ممکن است ارتودنسی باعث افزایش بزاق دهان گردد و بر گفتار شما تاثیر بگذارد. اما خیلی زود به ارتودنسی عادت خواهید کرد و گفتارتان به حالت عادی بازمی‌گردد. برای بهبود سریع‌تر گفتار می توانید در حالیکه ارتودنسی در دهانتان قرار دارد، بلند بلند حرف بزنید یا مطلبی را بخوانید.

از همان روزهای اول سعی کنید تا حد امکان از ارتودنسی استفاده کنید. اگر به صورت مرتب از آن استفاده نکنید، دیرتر به آن عادت خواهید کرد و در هر بار استفاده اذیت خواهید شد. در صورت لزوم از مسکن نیز استفاده کنید.